Vorige week was ik in Italië. In Nederland klopten hartjes nog vol verwachting, Italië was klaar voor de kerst. Overal stonden enorme kerstbomen, bewegende kerststallen en in Verona was de ster van Bethlehem nagebouwd. Een ster zoals boven iedere Italiaanse kerststal hangt, maar nu 70 meter hoog, gaf de weg naar de arena aan. Italianen laten zich door de goedheiligman niet stoppen.

Vieren Italianen dan geen Sinterklaas?

Jazeker doen ze dat wel, de Sint is in Italië juist heel populair, van alle bijna 1200 heiligen is hij misschien wel de meest populaire. In Italië alléén al waakt hij als beschermheilige over 274 gemeentes, geen andere heilige doet hem dat na.

En als San Nicola de beschermheilige van jouw stad is, dan vier je zijn dies natalis. De dag van zijn komst in de hemel, voor Sint Nicolaas is dat 6 december. Juist. Pakjesavond is dus niet de verjaardag van de sint, maar de avond vóór zijn sterfdag.

Bari spant de kroon

Van alle steden waarover hij waakt, spannen de feestelijkheden in het Zuid-Italiaanse Bari de kroon. Emigranten komen ervoor terug naar huis, anderen worden aangezet tot pelgrimeren. Nergens in Italië is de feestvreugde deze dagen zo groot.

En in mei barsten de feestelijkheden voor Sint Nicolaas wéér volop los. Dan vieren de Barezen de komst van zijn botten naar hun stad. Die waren in opdracht van de katholieke kerk gered van de groter wordende macht van de islam in Myra.

Maar terug naar de feestelijkheden

Het feestje van een heilige begin je met een mis. In Bari beginnen ze lekker vroeg. De eerste in de basiliek is om 5.00 uur ’s ochtends en ondanks dat er die dag nog 14 zijn, staat de basiliek maar ook het plein ervoor prop-vol.

En dan is het tijd voor lekkernijen. Warme chocolademelk hoort net zo bij San Nicola als de processie met zijn beeld door de stad. En daarna natuurlijk carteddate, fecàzze, sgaggliòzze e popìzz. Allemaal typisch streetfood dat in de steegjes van het oude deel van de stad door bewoners gemaakt en verkocht wordt.

En als je niet tot die beschermde steden hoort?

Dan deelt de sint cadeautjes uit. Snoepjes aan de kinderen, zegeningen of het invullen van je wens aan de rest van zijn doelgroep of beschermelingen.

Zeemannen, dieven, farmaceuten, vissers, prostituees, scholieren, kinderen, advocaten. Er komt geen eind aan de gevarieerde lijst beschermelingen van Sint Nicolaas. Oh en vergeet de ongehuwde vrouwen niet. Zodra zij aan een man toe zijn, laten zij dat de Sint weten. Mochten ze onverhoopt een oude vrijster worden, dan blijft San Nicola hun beschermheilige.

Geen knechten en al helemaal geen intocht

In Italië heeft de Sint geen intocht. Alleen in de stad Molfetta komt hij met een bootje aan op 5 december. In alle andere plaatsen is hij er gewoon. We hebben in Italië dus geen sinterklaasjournaal en al helemaal geen pieten-discussie.

Niet omdat hij geen knechten heeft, die heeft hij in sommige streken namelijk wel. Nee, San Nicola is in de originele afbeeldingen zelf niet wit. Einde discussie.